Łańcuchy na koła a polskie przepisy
Teoretycznie skoro dana rzecz jest produkowana i sprzedawana oficjalnymi kanałami, to powinna być legalna. Jednak w przypadku łańcuchów sprawa nie jest tak oczywista. Z jednej strony jest to rzecz bardzo przydatna (a niekiedy nawet niezbędna), ponieważ zapewnia większe bezpieczeństwo w ekstremalnych warunkach drogowych. Jednak z drugiej strony stalowe opasanie kół może uszkodzić nawierzchnię drogową, co jest niezgodne z przepisami (art. 66 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym). W takim razie czy łańcuchy na koła są legalne w Polsce? Tak, ale zgodnie z art. 60 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym łańcuchów można używać jedynie na drodze pokrytej śniegiem.
Kierowca, który jeździ na łańcuchach pomimo dobrych warunków drogowych, popełnia wykroczenie (art. 97 Kodeksu wykroczeń w związku z art. 60 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym). Za używanie łańcuchów na suchym asfalcie można zatem otrzymać mandat w wysokości 100 zł. Należy jednak pamiętać, że w pewnych przypadkach łańcuchy przeciwśniegowe są obowiązkowe - dotyczy to jazdy po drodze oznaczonej znakiem C-18. Jest to znak nakazu z symbolem opony samochodowej zabezpieczonej łańcuchem na niebieskim tle. Za niestosowanie się do tego znaku grozi mandat w wysokości 200 zł.
Używanie łańcuchów w innych krajach
Łańcuchy na koła przydają się także amatorom sportów zimowych, którzy chcą spróbować swoich sił na zagranicznych stokach. Stalowe opasanie może być potrzebne także osobom, które podróżują w celach prywatnych lub służbowych do krajów o górzystym ukształtowaniu terenu. Przed wyjazdem należy jednak zapoznać się z przepisami obowiązującymi w danym kraju. I tak:
- w Albanii używanie łańcuchów jest obowiązkowe na oznakowanych drogach;
- w Austrii można używać łańcuchów na oblodzonych i ośnieżonych drogach, przy czym na oznakowanych drogach łańcuchy są obligatoryjne;
- w Belgii łańcuchy są dozwolone jedynie na drogach okrytych śniegiem lub lodem;
- w Bułgarii łańcuchy trzeba wozić ze sobą (od listopada do końca marca) i używać ich szczególnie na oznaczonych drogach;
- w Czechach łańcuchy są dozwolone, o ile wymagają tego warunki atmosferyczne, a także obligatoryjne na oznakowanych drogach;
- w Finlandii łańcuchy są dozwolone;
- we Francji łańcuchy są dozwolone przy niesprzyjających warunkach pogodowych oraz na oznakowanych trasach, ponadto w niektórych regionach łańcuchy muszą być na wyposażeniu samochodu;
- w Niemczech łańcuchy należy zakładać na oznakowanych drogach;
- w Norwegii łańcuchy można zakładać przy złych warunkach drogowych.
Czy łańcuchy na koła są uniwersalne?
Zalegający na drodze grząski śnieg utrudnia pokonanie drogi do domu? W tej sytuacji lepiej wysiąść z auta i założyć na koła stalową "zbroję". Kierowcy przyzwyczajeni do ekstremalnych warunków zazwyczaj wożą łańcuchy ze sobą przez cały okres zimowy. Jednak najpierw trzeba je kupić. Jak wybrać odpowiednie łańcuchy?
Pierwszą kwestią będzie pasujący rozmiar. Czy łańcuchy na koła są uniwersalne? Niestety nie - trzeba sugerować się rozmiarem użytkowanych opon zimowych. Ważne będą średnica i wysokość koła, przy czym odpowiedni rozmiar łańcuchów można znaleźć również w instrukcji pojazdu. Co ważne, w niektórych modelach samochodów producenci zakazują stosowania łańcuchów przeciwśniegowych ze względu na możliwe uszkodzenia nadkola czy zawieszenia.
Producenci i sprzedawcy łańcuchów podają pasujące rozmiary opon, więc dobranie produktu nie powinno stanowić problemu. Co ciekawe, ten sam model łańcuchów można zastosować do wielu różnych opon. Przykładowo łańcuchy przeciwśniegowe Royal 16 mm 250 można założyć zarówno na koła w rozmiarze 265/80R16, jak i na opony z oznaczeniem 235/80R16 czy 245/60R18. Są to łańcuchy przeznaczone do większych pojazdów, np. aut dostawczych, vanów, busów, SUV-ów czy innych samochodów z napędem 4x4.
Jak dobrać odpowiednie łańcuchy na koła?
Kwestia tego, czy łańcuchy na koła są uniwersalne, została już wyjaśniona. Jednak prawidłowe dobranie rozmiaru nie daje gwarancji, że kierowca będzie zadowolony z wybranego modelu. Przede wszystkim opasanie nie powinno ocierać się o nadkola czy felgi. Ponadto warto wziąć pod uwagę sposób ułożenia ogniw na oponie. Przykładowo łańcuchy śniegowe Inter Pack KNS100 tworzą wzór diamentowy (tzw. w romby), dzięki czemu opasanie ma stały kontakt z podłożem, co korzystnie wpływa na przyczepność.
Kolejną ważną kwestią jest rozmiar oczek. W przypadku samochodów osobowych lepiej sprawdza się opasanie z mniejszymi oczkami (np. łańcuchy śniegowe KNS40 z oczkami 9 mm), z kolei w autach z napędem 4x4 i wyższym zawieszeniem warto zastosować opasanie o większych ogniwach (np. łańcuchy śniegowe Taurus Diament 220 z oczkami 16 mm).
Czy łańcuchy trzeba zakładać na wszystkie koła?
Kupić łańcuchy na wszystkie cztery koła czy wystarczy na jedną oś? To pytanie nurtuje każdego, kto rozważa zakup stalowego opasania i zastanawia się, jak założyć łańcuchy na koła w zależności od rodzaju napędu. Otóż w przypadku samochodów z napędem 4x4 zaleca się zabezpieczenie wszystkich kół, więc trzeba kupić dwie pary łańcuchów. W samochodach z napędem na jedną oś lub z dołączanym napędem, należy założyć łańcuchy na koła napędzanej osi. Jeżeli więc napęd jest na przednią oś, wówczas należy opasać przednie koła. W autach z tylnym napędem łańcuchy muszą być na tylnych kołach, przy czym niektórzy zalecają uzbrojenie również przednich kół.
Jak założyć łańcuchy na koła? Instrukcja krok po kroku
Po zakupie łańcuchów warto wcześniej przećwiczyć ich zakładanie, np. na swojej posesji. Montaż opasania nie jest wprawdzie trudny, lecz wymaga pewnej wprawy, a w obliczu ekstremalnych warunków pogodowych trzeba działać szybko i zdecydowanie. Jak założyć łańcuchy na koła? Oto krótka instrukcja:
- W pierwszej kolejności należy zsunąć śnieg z opon.
- Po tym należy rozplątać łańcuchy. Żeby to zrobić, można chwycić za linkę główną i potrząsnąć siatką.
- Następnie trzeba rozłożyć siatkę pod samochodem. Linka powinna znajdować się od wewnętrznej strony koła, natomiast łańcuch powinien tworzyć półokrąg po zewnętrznej stronie koła.
- Teraz należy naciągnąć siatkę na koło i spiąć zaczepy znajdujące się na końcach linki. Zaczepy i tylna część siatki powinny znajdować się w górze, tzn. w nadkolu.
- Należy spiąć zewnętrzne łańcuchy i przeciągnąć łańcuch napinający przez bloczki, a następnie zapiąć go jak najdalej (łańcuch powinien być odpowiednio naprężony).
- Na koniec należy przejechać kilka metrów i w razie konieczności skorygować napięcie łańcucha.
Jazda z łańcuchami na kołach - o czym warto pamiętać?
Samochód z łańcuchami na kołach prowadzi się inaczej, w związku z czym brawura za kółkiem jest niewskazana. Trudne warunki i tak wymuszają zachowanie większej ostrożności, niemniej przy uzbrojonych oponach nie należy przekraczać prędkości 50 km/h. Ponadto należy unikać gwałtownych zmian prędkości (tj. nagłego hamowania i przyspieszania). Dla pewności warto co jakiś czas sprawdzać ułożenie siatki i w razie potrzeby poprawić naprężenie łańcuchów. Po zakończonej podróży łańcuchy należy zdjąć, dokładnie oczyścić ze śniegu, a następnie rozłożyć i odstawić do wysuszenia.